Pałace i parki
Najlepiej zachowany zespół pałacowo-parkowy znajduje się w Rogajnach. Całość założenia została wpisana do rejestru zabytków. Klasycystyczny pałac oraz budynki pofolwarczne pochodzą z drugiej połowy XIX wieku. Najciekawszym obiektem jest budynek gospodarczy przypominający z wyglądu kaplicę, na którym widnieje rok 1867. Szczyt budynku wieńczy sygnaturka porównywana do kaplicznej wieży, a okna o łukowym sklepieniu przypominają kościelne witraże. Za pałacem znajduje się zabytkowy park z cennym drzewostanem, stawem i czytelnym układem alei.
W Bludziach Małych zachował się park podworski założony na wzgórzu opadającym ku rzece Bludzi. W 2014 roku został on zrewitalizowany, stając się jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc wokół Puszczy Rominckiej. Opis parku znajduje się w osobnej zakładce - tutaj. Obok parku zachowały się budynki gospodarcze, w tym dworska stajnia - obecnie stanowiące własność prywatną. Po drewnianym dworze nie ma już śladu.
W Galwieciach nad jeziorem Rakówek wnosi się eklektyczny pałac z drugiej połowy XIX wieku. Wejście do niego zdobi portyk z dwiema kolumnami i ornamentami w formie wstęg. Nieopodal pałacu położony jest park ze starodrzewem i cmentarzem rodowym.
Uwagę turystów zwraca zabytkowy pałac położony w Zawiszynie. Obecna zmodernizowana bryła to efekt przebudowy dokonanej pod koniec XX wieku. Za pałacem widać pozostałości starodrzewu parkowego. Całość założenia stanowi własność prywatną.
Zabytkowy park podworski znajduje się także w Rakówku koło Galwieć. Na jego terenie rośnie okazała topola biała o obwodzie 6,4 m, uznana za pomnik przyrody. Obok stoją dwa XIX-wieczne budynki gospodarcze. Park i budynki stanowią własność prywatną.
Pozostałości zespołów dworsko-parkowych znajdują się ponadto w Kociołku, Ostrowie i Deguciach.
(an)
